هفت ماه پس از حضور شی جین پینگ در نخستین اجلاس سران چین و خلیج فارس در ریاض، تبادلات اقتصادی میان دومین اقتصاد بزرگ جهان و کشورهایی نظیر عربستان سعودی و امارات متحده عربی شتاب گرفته است.
به گزارش بلومبرگ، یکی از معاملاتی که احتمال دارد از روابط نزدیک تر چین و بازیگران عرب در ماه های آینده منتفع شود، عرضه اولیه سهام غول بذر چینی سینجینتا به ارزش 9 میلیارد دلار در شانگهای است.
بر اساس داده های جمع آوری شده توسط بلومبرگ، ارزش تملک و سرمایه گذاری های شرکت های خلیج فارس در چین نسبت به سال گذشته بیش از هزار درصد افزایش یافته و به 5.3 میلیارد دلار رسیده است. امیر نشین دبی هم پس از برگزاری نمایشگاه در این کشور آسیایی، شاهد افزایش حضور 24 درصدی شرکت های چینی در منطقه آزاد کالاهای خود بوده است. در چنین شرایطی، برخی در واشنگتن نگرانی هایی را مطرح کرده و می گویند که نفوذ برجسته چین در خاور میانه می تواند منافع آمریکا را در دراز مدت به چالش بکشد.
چین روابط استراتژیک خود با کشورهای «منا» (خاورمیانه و شمال آفریقا) را تقویت کرده و با سرمایه گذاری‌های هنگفت در پروژه‌های محلی، ابتکار کمربند و جاده و همچنین تعریف زیرساخت‌ها و فن‌آوری‌ها در این منطقه را گسترش داده است. پکن با تکیه بر این رویکرد به دنبال ادغام بیشتر استراتژی توسعه هرکدام از بازیگران هدف تعامل، با استراتژی خود است.
فرض دیگری که باید لحاظ شود آن است که هیچ جایگزینی برای تسلط امنیتی و دیپلماتیک ایالات متحده در منطقه وجود ندارد. چنین گزاره‌ای توضیح می‌دهد که چگونه چین جایگزین‌های امنیتی محدودی را ارائه می‌دهد که به شکلی مستقیم و غیرمستقیم سلطه ایالات متحده را تضعیف خواهد کرد بدون آنکه آن را جابجا کند. علاوه بر این چنین فرایندی نشان خواهد داد که حضور و نفوذ چین بالاخص از طریق ابتکار طرح امنیت جهانی «شی»، معماری خاورمیانه را تغییر می دهد.
پکن اعراب را گروگان گرفته است؟
چین در طول این سال ها تفاهمنامه های استراتژیک مشابهی را با دوازده کشورهای عرب خاورمیانه و شمال افریقا امضا کرده و روابط نزدیک تری با همه بازیگران منطقه خاورمیانه دارد. پکن تقلا می کند تا با تکیه بر اصل توازن مثبت، یعنی عدم انتخاب یک طرف یا دشمن تراشی، بدون آن که به اصل مداخله متوسل شود، نفوذش را در خاورمیانه حفظ کند. با این همه تمایل زیادی برای مشارکت در میانجیگری های امنیتی در عراق، لیبی، سودان، یمن و درگیری اسرائیل و فلسطین نشان داده، مهم تر از همه پکن در مذاکرات مرتبط با مذاکرات هسته ای ایران و مذاکرات ازمایشی برای احیای برجام مشارکتی فعالانه دارد.
منبع:بولتن اقتصادی اتاق بازرگانی تهران