جمعیت چین بالغ بر یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر است، این جمعیت در خاکی با مساحت بیشتر از 9.596.000 کیلومتر مربع در منطقه‌ی شرق آسیا زندگی می‌کنند. چین از نظر مساحت، بعد از روسیه، دومین کشور پهناور جهان و دارای مرز زمینی مشترک با 13 کشور است و مرز آبی مشترک با 6کشور دارد. با این مقاله از نام‌آوران همراه باشید تا کشور‌های همسایه با چین را بشناسید.
1- روسیه؛ همسایه‌ی بزرگ شمالی
مرز زمینی چین و روسیه در واقع مرز بین المللی بین چین و بخش آسیایی روسیه است. پس از مرزبندی نهایی که در اوایل دهه 2000 انجام شد، طول این مرز 4،209.3 کیلومتر و ششمین مرز بین المللی طولانی جهان است. البته شاخه‌ای از رودخانه آمور که به سمت شمال جریان دارد مرز بین چین (در استان هیلونگ جیانگ) و روسیه (در سیبری) را نیز تشکیل می‌دهد.
2- مغولستان، همسایگی با صحرای گوبی
مرز چین و مغولستان از غرب به شرق به طول 4630 کیلومتر ادامه دارد و بیشتر محدوده مرزی در صحرای گوبی را شامل می‌شود. این مرز چهارمین مرز بین المللی طولانی جهان است. از نظر سیاسی و جغرافیایی صحرای گوبی به ایالت مستقل مغولستان (که مغولستان بیرونی نیز نامیده می‌شود) در شمال و منطقه خودمختار مغولستان داخلی چین در جنوب تقسیم شده است.
3- قزاقستان؛ همسایه‌ای تاثیر گذار در آسیای میانه
خط مرزی قزاقستان و چین 1782.75 کیلومتر طول دارد که شامل 1215.86 کیلومتر مرز زمینی و 566.89 کیلومتر خط مرزی است که در امتداد رودخانه‌ها یا دریاچه‌ها (یا در امتداد آنها) قرار دارد. تقریباً 2 روز و 1 ساعت طول می کشد تا از قزاقستان به چین رانندگی کنید. قزاقستان در طول تاریخ بخشی از قلمرو چین بوده است اما در حال حاضر چین یک سرمایه‌گذار عمده در قزاقستان غنی از نفت و فلزات است و یکی از بازارهای اصلی صادرات نفت قزاقستان محسوب می‌شود.
4- قرقیزستان؛ سوئیس آسیای مرکزی
مرز چین و قرقیزستان 1063 کیلومتر طول دارد و در امتداد خط الراس مختلف کوه‌ها و قله‌های رشته کوه تیان شان قرار دارد.
5- تاجیکستان؛ همسایه و متحد
6– افغانستان؛ مرز کوتاه ولی موثر
مرز بین افغانستان و چین یک مرز 91 کیلومتری است، که از سه نقطه‌ی هر دو کشور با منطقه کشمیر تحت کنترل پاکستان (گیلگیت-بالتستان) آغاز می‌شود، و پس از حوضه آبریز در امتداد موستاق، پایان می‌یابد. در حال حاضر گذرگاه وخجیر که در انتهای شرقی کریدور واخان قرار دارد، تنها گذرگاه قابل کشتیرانی بین افغانستان و چین است. این منطقه واخان را با استان خودمختار تاجیکستان چین در سین کیانگ متصل می کند.
7پاکستان؛ مرز پر مناقشه
مناقشه مرز چین و پاکستان 596 کیلومتر است و از غرب به شرق از سه نقطه با افغانستان به سه نقطه مورد مناقشه با هند در مجاورت یخچال طبیعی سیاچن می‌رسد و کوه‌های قراقروم ، یکی از بلندترین رشته کوه‌های جهان را شامل می‌شود.
مرز پاکستان و چین توسط هند که مدعی مالکیت بر تمامی ایالت جامو و کشمیر است، به رسمیت شناخته نشده‌است. این ادعا مرز چین و پاکستان را بی‌اثر کرده و هند را به همسایه افغانستان تبدیل می‌کند. هند پیمان ۱۹۶۳ پاکستان و هند در تعیین مرز را به رسمیت نمی‌شناسد و در سال ۱۹۸۴ یخچال سیاچن در کشمیر را اشغال کرد.
امروزه گردنه خنجراب تنها گذرگاه در مرز پاکستان و چین است که شاهراه قراقرم از آن می‌گذرد. گردنه کیلیک و گردنه مینتاکا نیز در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفتند ولی امروزه این دو گذرگاه بسته هستند.
پروژه کوریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) در سال ۲۰۱۵ میلادی با برآورد ۵۷ میلیارد دلار پس از دو سال رایزنی آغاز شد تا با طول ۲۷۰۰ کیلومتر کاشغر در شین‌جیانگ (غرب چین) را پس از عبور از مرز دو کشور به بندر گوادر (جنوب غرب پاکستان)متصل کند.
8- هندوستان؛ همسایه‌ی بزرگ غربی
هند 3488 کیلومتر مرز مشترک با چین دارد.مرز چین و هند به طور کلی به سه بخش تقسیم می‌شود: بخش غربی، بخش میانی و بخش شرقی. طولانی‌ترین مرز چین با ایالتی از هند مساحت 1597 کیلومتر را شامل می‌شود.
9– نپال؛ همسایگی در سایه‌ی دوستی‌های سیاسی
مجموع مرز تعیین شده بین دو کشور نپال و چین 1439.18 کیلومتر است. پروتکل مرزی نپال و چین در 20 ژانویه 1963 امضا شد، و طبق آن هر پنج سال یک‌بار از تمام مرزهای تعیین شده توسط تیم‌هایی از هر دو کشور بازرسی می‌شود.بخش‌هایی از نپال با منطقه‌ی خودمختار تبت ادغام شده است.
حدود ۲۰ هزار تبتی در نپال زندگی می کنند که به دلیل فشار های پکن، نپال موضع سختگیرانه تری را در مقابل فعالیت های آنها اتخاذ کرده است. اگر چه هند به صورت سنتی یکی از حامیان اصلی نپال بوده، اما مسدود شدن مرزهای مشترک هند و نپال در سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ سبب شد تا کاتماندو با بحران شدید سوخت و همچنین دارو روبرو شود.این در حالی است که چین در سال های اخیر سرمایه گذاری های چند میلیون دلاری در این کشور کرده و نفوذ خود را در نپال افزایش داده است.
10– بوتان؛ همسایگی با وجود اختلافات مرزی
مرز بین‌المللی بوتان و چین با منطقه‌ی تبت چین است که 477 کیلومتر طول دارد و از طریق هیمالیا بین دو نقطه با هند عبور می‌کند. پیمان دوستی هند و بوتان كه سال 1949 امضا شد، بوتان را از نظر امنیتی و روابط خارجی زیر نفوذ هند قرار داد. این پیمان، سال 2007 به‌گونه‌ای اصلاح شد كه استقلال بیشتری به كشور بوتان بدهد؛ با این حال، در نسخۀ اصلاح‌شده نیز قید شده است كه ‘هیچ‌یك از دو دولت نباید اجازه دهد كه از قلمروی خود برای فعالیت‌هایی كه برضد امنیت و منافع طرف دیگر است، استفاده شود.البته سرحداتِ چین و هند در این مرز مشترك، مشخص است و دو كشور اگرچه بر سر مرزهایشان در «آروناچال پرادش» و «كشمیر» اختلاف نظر دارند، اما در این منطقه، یعنی جایی كه ایالت سیكیم به دره چومبای می‌رسد، اختلافی ندارند. بنابراین، تنش‌های اخیر، به اختلاف مرزی میان هند و چین مربوط نیست. دعوای اصلی میان بوتان و چین است؛ دو كشوری كه روابط رسمی دیپلماتیك ندارند و تاكنون برای تعیین مرزهایشان 24 دور مذاكره برگزار كرده‌اند.
11– برمه؛ میانمار فعلی
مرز چین و میانمار 2،129 کیلومتر (1،323 مایل) طول دارد و از سه نقطه با هند در شمال تا سه نقطه با لائوس در جنوب کشیده شده است.میانمار در جنوب شرقی آسیا واقع شده است و از شمال و شمال شرقی با چین ، از شرق و جنوب شرقی با لائوس و تایلند ، از جنوب با دریای آندامان و خلیج بنگال و از غرب با بنگلادش و هند هم‌مرز می‌باشد.
12- ویتنام؛ همسایگی با تنش‌های تاریخی
مرز چین و ویتنام شامل یک مرز زمینی 1297 کیلومتری است که از سه نقطه با لائوس در غرب تا ساحل خلیج تونکین در شرق و یک مرز دریایی در خلیج تونکین و دریای جنوبی چین مرتبط است.در حالی که اختلافات بر سر مرز زمینی با امضای معاهده مرز زمینی بین دو کشور حل شده است، مرز دریایی در حال حاضر به دلیل اختلاف بر سر مالکیت آب‌های سرزمینی و جزایر ، از جمله بر سر جزایر اسپراتلی و پاراسل، هنوز تعریف نشده است.
13- کره شمالی؛ همسایه‌ی آنسوی پل دوستی
مرز چین و کره شمالی، مرز بین المللی‌ای است که جمهوری خلق چین (جمهوری خلق چین) و جمهوری دموکراتیک خلق کره (کره شمالی) را از یکدیگر جدا می‌کند. این مسیر به طول 1،352 کیلومتر از رود یالو در خلیج کره در غرب تا سه نقطه با روسیه در شرق ادامه دارد.از غرب به شرق،رودخانه یالو ، [2] کوه پکتو و رودخانه تومن دو کشور را از هم جدا می کند. داندونگ ، در استان لیائونینگ چین ، در دلتای رودخانه یالو ، بزرگترین شهر در این مرز است.
در طرف دیگر رودخانه شهر سینوئیجو در استان پیونگان شمالی، در کشور کره شمالی قرار دارد. این دو شهر در دلتای رود آمنوک در انتهای غربی مرز، نزدیک دریای زرد واقع شده‌اند. سواحل آنها رو به روی یکدیگر است و توسط پل دوستی چین و کره به هم متصل می‌شوند.
